Veri ve Veri Modeli
Veri modelinin ne olduğuna bakmadan önce verinin ne olduğuna göz atalım.
Veri Nedir?
Veri, bilgilerin işlenmemiş (ham) halidir. Daha anlaşılır olması için bir örnek verelim: bir öğrenci bilgi sisteminde (ÖBS) öğrencinin adı, soyadı, kimlik numarası gibi şeyleri birer veridir ve veritabanı sistemi üzerinde bulunur. Veriyi alıp bir uygulama aracılığıyla (öğrenci bilgi sistemi uygulaması) kullanırsanız bu veri artık bir bilgi olur.
Farklı bir örnek: Öğrencinin sınavlarda aldığı notların tamamı veritabanı üzerinde veri olarak tutulmaktadır. Bu not verilerinin ÖBS uygulaması aracılığı ile alınıp dönem, yıl sonu ve mezuniyet ortalamalarının hesaplanması işlemleri verileri işleme anlamına gelir ve sonuç olarak dönem ortalaması, yıl sonu ortalaması, mezuniyet ortalaması bilgilerini ortaya çıkartır.
Kısaca ham madde, bilgi ise işlenmiş veri olarak düşünülmelidir.
Veri Modeli Nedir?
Veriler veritabanı üzerinde belirli kurallar çerçevesinde tutulurlar. Veri modeli, verilerin hangi kurallar çerçevesinde veritabanı üzerinde tutulduğunu belirtir.
Her veritabanı yönetim sistemi, bir veri modeli üzerine kurulmuştur. Veritabanı üzerindeki verilerin tanımlamaları ve veriler arasındaki ilişkiler seçilen veri modeline uygun olarak tanımlanır.
Şimdiye kadar veritabanı yönetim sistemleri üzerinde birçok veri modeli kullanılmıştır. Geçmişte kullanılan veri modellerinden bahsetmek yerine günümüzde veritabanı tasarımı için kullanılan Entity-Relationship (varlık – ilişki) modelini inceleyeceğiz.